İşyeri Kapatma Kararları ve İptali Kulaçoğlu Hukuk Bürosu

(4) Yukarıdaki fıkralarda yazılıfiillerin düşman devletle aralarında savaş için ittifak veya iştirak olandevlet yararına işlenmesi hâlinde de bu madde hükümleri uygulanır. (2) Savaş zamanında, düşmandevlet yararına yapılan borçlanmalara veya her ne nedenle olursa olsunödemelere katılan veya bunlara ilişkin işlemleri kolaylaştıran vatandaşa veyaTürkiye’de oturan yabancıya aynı ceza verilir. (7) Yukarıdaki fıkralarda yazılıfiillerin Türkiye Devleti ile aralarında savaş için ittifak veya iştirak olandevlet zararına olarak Türkiye’de işlenmesi hâlinde de bu madde hükümleriuygulanır. (6) Dört ve beşinci fıkralardayazılı suçları işleyen kimse ile anlaşan yabancıya da aynı ceza verilir. (2) Bu madde uygulamasında,Türkiye Cumhuriyeti Devletinin güvenliğine karşı suç işlemek üzere oluşturulmuşörgütlerin doğrudan veya dolaylı olarak desteklenmesi, hasmane hareket olarakkabul edilir. (3) Bir ve ikinci fıkralardatanımlanan suçların işlenmesi sırasında başka suçların işlenmesi hâlinde,ayrıca bu suçlardan dolayı ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur. (3) Beslenmenin engellenmesinedeniyle kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hâllerindenbiri veya ölüm meydana gelmiş ise, ayrıca kasten yaralama veya kasten öldürmesuçlarına ilişkin hükümlere göre cezaya hükmolunur. (3) Gözaltına alınan, tutukluveya hükümlünün bu fırsattan yararlanarak kaçması hâlinde, kaçmaya kasten imkansağlama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.

Buradan “adil yargılanma hakkı”nın şu dört koşulu ortaya çıkmaktadır. Diğer bir ifadeyle adil yargılanma hakkının gerçekleşmesi için bir kere, yargılama bir “mahkeme” tarafından yapılmalıdır. İkinci olarak bu mahkeme “kanuni” olmalı, yani yürütme organının düzenleyici işlemleriyle değil, yasama organının çıkardığı bir kanunla kurulmalıdır. Bağımsızlık, başka bir kişi veya organdan emir almamak ve tarafların ve özellikle yürütme organının etki alanının dışında olmak demektir. Dördüncü olarak nezdinde hak aranılan mahkeme “tarafsız” olmalıdır. Tarafsızlık mahkeme üyelerinin davanın çözümünü etkileyecek bir ön yargılarının olmaması demektir. Diğer bir ifadeyle, tarafsızlık,  mahkeme üyelerinin tarafların leyh ve aleyhinde bir duyguya veya çıkara sahip olmaması anlamına gelir[682]. AYİM’in  kararları  (dairelerin  ve  daireler  kurulunun)  kesparibahis  ve  kesin  hükmün  bütün  sonuçlarını  doğurur. Bu  kararlar  aleyhine  ancak  kararın  düzeltilmesi (m.66)  ve  yargılamanın  iadesi (m.64-65)  yollarına  başvurulabilir(m.63/1).

Tasarıda disiplin mahkemesi ismine uygunluk sağlamak için ‘adli subay’ yerine ‘disiplin subayı’ kavramı kullanılmıştır. Bu göreve prensip olarak askeri savcı hizmetinden bir askeri savcı veya yardımcısı verilecektir. Atanması askeri savcı olarak değil, disiplin subayı olarak yapılacaktır. Zira askeri savcı yalnız askeri mahkemelerde bulunmaktadır. Disiplin mahkemelerinde kamu davasını takip edecek olanlar nezdinde disiplin mahkemesi kurulan komutan ve onun yardımcısı durumunda bulunan disiplin subayıdır” denilmektedir (Kerse, s.55). Maddesinin (A) fıkrasında; “Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve bir disiplin cezası ile cezalandırılır.” hükmü bulunmaktadır. AYİM benzer bir kararında; yine askeri hizmetle hiç ilgisi olmayan bir emre aykırı davranmayı disiplin tecavüzü kabul eden disiplin amirinin takdir yetkisine müdahale etmemiştir. Hava Kuvvetleri Komutanlığınca gece yolculuğu yapılmaması yönündeki emirlere aykırı olarak gece yolculuğu yapması ve trafik kazasına karışması nedeniyle bir subaya gece araç kullanmaktan dolayı 15 gün göz hapsi cezası verilmiş, bu cezanın yok hükmünde sayılması için açılan davada AYİM eylemin disiplin tecavüzü sayılıp sayılmayacağı konusuna hiç değinmemiştir[829]. Kanaatimizce bu disiplin cezası da “sebep unsuru” yönünden yok hükmündedir. Fıkrasının verdiği yetkiye dayanarak da; “Silahlı Kuvvetler mensupları ile hakimler ve savcılar hakkındaki hükümler saklıdır.”  hükmü getirilmiştir.

Kararlar ise, toplantıda hazır bulunan üyelerin yarısından bir fazlasının oyu ile alınır. Olağan veya olağanüstü toplantılarda, TFF Başkanı, Yönetim Kurulu ve diğer kurulların seçimlerinin yenilenmesi mümkündür. Genel kurulda birden fazla oy hakkı bulunan üyeler ancak bir oy kullanabilir, vekaleten oy kullanılması mümkün değildir. Görüldüğü üzere, GSGM ile özerk federasyon arasında imzalanacak bir protokol ile özerk federasyonun GSGM personelinden yararlanması olanaklı hale getirilmektedir. Aşağıda, TFF’nin özerkliği konusu incelenirken de değinileceği gibi[70], GSGM, kamu hizmetini yürütmekle görevli bir kamu kurumudur ve dolayısıyla yüklendiği kamu hizmetini yürütmek için GSGM bünyesinde çalışan personel de devlet memuru statüsündedir ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi bulunmaktadır. 657 sayılı kanuna tabi devlet memurlarının, 1982 Anayasası’nın 128. Maddesine göre asli ve sürekli görevlerde devlet adına çalıştırılmaları esas iken, özel hukuk hükümlerine tabi kılınan özerk federasyonlarda devlet memurunun çalıştırılması yoluna gidilmesinin hukuka uyarlığı tartışmalıdır. Gelinen noktada, Türk spor idaresinde yeni bir yapılanmayı ve bağımsız idari otorite (BİO) olarak “Türk Spor Kurumu”nun kuruluşunu öngören “Türk Spor Kurumu Kanun Tasarısı”na da değinmek yararlı olacaktır. Tasarının yasalaşması halinde; “Spor Düzenleme Kurulu”, “Başkanlık”, “Tahkim Kurulu” ve hizmet birimlerinden oluşan, Başbakanlıkla ilişkili, tüzel kişiliği haiz, idari ve mali yönden özerk “Spor Yüksek Kurumu” kurulmuş olacaktır. Maddesinde, futbol ile ilgili ulusal spor politikalarının uygulanmasında Türkiye Futbol Federasyonu’nun, Spor Yüksek Kurumu ile koordineli çalışacağı hükme bağlanmıştır. Maddesinde düzenlenen Tahkim Kurulu ise; bir başkan[25], bir başkan yardımcısı ve gerekli sayıda üyeden oluşur.

Gazeteci hangi konuda olursa olsun, elde ettiği bilgi ve belgeleri kendi yararına kullanamaz.16. Gazeteci, ulusal ve uluslararası politikalar hakkında yayın yaparken öncelikle halkın haber alma hakkı, mesleğin temel ilkeleri ve özgürlükçü demokrasi ölçütlerini göz önünde bulundurur.17. Gazeteci, mağdurun, güçsüzün, yoksulun, ötekileştirilenin ve “sesini duyuramayanların” sesi olmakla yükümlüdür. (3) Tahrip veya kullanılamazhâle gelme, birinci fıkrada belirtilen bina, tesis veya eşyayı elinde bulunduranveya korumak ve gözetlemekle yükümlü olan kimsenin taksiri sonucunda meydanagelmiş veya bu nedenle suçun işlenmesi kolaylaşmış ise, bu kişi hakkında biryıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (8) Aleyhine tanıklıktabulunulan kişi hakkında hapis cezası dışında adlî veya idarî bir yaptırımuygulanmışsa; yalan tanıklıkta bulunan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapiscezası ile cezalandırılır. (2) İdaresi altında bulunan veyabüyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat öğretmekleyükümlü olduğu kişi üzerinde, sahibi bulunduğu terbiye hakkından doğan disiplinyetkisini kötüye kullanan kişiye, bir yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Bir kimseyi fuhşa teşvikeden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da fuhuş için aracılık eden veya yer temineden kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî paracezası ile cezalandırılır. Fuhşa sürüklenen kişinin kazancından yararlanılarakkısmen veya tamamen geçimin sağlanması, fuhşa teşvik sayılır. (4) Şiddet kullanılarak,hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılancinsel davranışlara ilişkin yazı, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten,ülkeye sokan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, başkalarının kullanımınasunan veya bulunduran kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis ve beşbin günekadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (2) Görevi gereği düzenlemeyeyetkili olduğu resmî bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyibaşkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belgedüzenleyen veya sahte resmî belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekizyıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

• Erişimin engellenmesi, özel hayatın gizliliğini ihlal eden yayın, kısım, bölüm, resim, video ile ilgili olarak (URL şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla uygulanır.
• Vekalet uzun müddet sürecek olursa yetkili makamın tensip ve emredeceği şahıs, emir ve komuta makamına gelir.
• Ceza Muhakemesi Hukukunda sirayet konusu; kanun yoluna başvurmayan sanık veya sanıkların, kanun yoluna başvurmuş olan sanığın, başvurusu sonucunda elde ettiği lehe hükümden yararlanmasını ifade eder.

GSGM ile özerk federasyonların ilişkileri ise, Çerçeve Statü’nün 12. Buna göre, GSGM bütçesinden ilgili spor dalı için ayrılacak toplam tutar ile gerektiğinde ilgili branşın alt yapısına ve eğitimine ilişkin projelerinin desteklenmesi amacıyla tahsis edilecek kaynak, GSGM’nin yıllık harcama programı dikkate alınarak federasyon hesabına aktarılmaktadır. GSGM bütçesinden ilgili branşın alt yapısına ve eğitimine ilişkin projelerin desteklenmesi amacıyla yapılacak kaynak tahsislerinde; spor dalının olimpik olup olmadığı, faal sporcu ve kulüp sayısı ve spor dalının ülkenin tanıtımına olan katkısı, projenin sponsorlar eliyle yürütülebilip yürütülemeyeceği hususları değerlendirilir. Federasyonun talebi halinde, GSGM’nin mülkiyetinde bulunan taşınır ve taşınmazlar bedelsiz olarak 49 yıl süre ile ilgili federasyona tahsis edilebilir. Tahsisin süresi, konusu, başka federasyon veya GSGM tarafından kullanılıp kullanılamayacağı, kullanımdaki taşınmazların ortak kullanımı halinde, bakım-onarım giderleri ve tesislerde istihdam edilecek personelin niteliği, özlük hakları ile GSGM personelinden faydalanma usul ve esasları GSGM ile özerk federasyon arasında yapılacak protokol ile belirlenecektir. Söz konusu taşınır ve taşınmazların tahsis amacı dışında kullanılması halinde, tahsis işlemi GSGM tarafından iptal edilir. Konfederasyonlar, üyeler ve ligler; bu kuruluşların üyeleri, bağlı oyuncuları ve resmi görevlilerin STM tarafından alınan kararlara uymasını temin eden bağımsız bir yargılama makamı olarak STM’nin tanınmasında mutabıktırlar. Aynı yükümlülük lisanslı müsabaka ve oyuncu temsilcileri bakımından da geçerlidir.

AİHS sisteminde önemli olan birinci paragraflardaki kapsamı değil, ikinci paragraftaki sınırlamalardır. Yani Devletin bu hak ve özgürlüğe yaptığı müdahelenin AİHS’e uygunluğu sorunudur. Bu amaçla AİHM, kendisine gelen davalara uygulamak üzere, 50 yıldır oluşturduğu içtihatlarla bazı ölçütler belirlemiştir. Bu ölçütler,  Sınırlamanın bir kanun ile düzenlenmiş olması gerekir. AİHS’nin usulüne göre yürürlüğe girmiş temel hak ve özgürlüklere ilişkin bir uluslararası sözleşme olduğu açıktır. 5170 SK ile yapılan değişiklik neticesinde, iç hukukta AİHS hükümleri ile aynı konuda farklı hükümler içeren kanun hükümleri, uygulanamaz konuma gelmiştir. AİHS ile kanun hükümlerinin çatışması sorunu bu şekilde çözülmüş ise de, Anayasal normlar ile çatışması durumunda hangisinin esas alınacağı sorunu halen devam etmektedir.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun kapsamında tüketici işlemlerinde tüketicinin korunması ve aydınlatılması, ayıplı mal, sözleşmedeki haksız  şartlar, taksitle satış, kampanyalı satışlar, kapıdan satışlar, mesafeli sözleşmeler, tüketici kredisi, kredi kartları, garanti belgesi konularının ayrıntılı olarak işlenmesi. Bunun yanında tüketicinin başvurabileceği hukuki yollar konusunda öğrencinin bilgilendirilmesi. Eşya Hukuku dersinde, ayni hakka ilişkin temel bilgiler ve ayni hakkın diğer haklardan ayrılması ve sınıflandırılması, ayni haklara hâkim olan prensipler, zilyetlik ve bu çerçevede zilyetliğin taşınırlarda hak karinesi oluşu, taşınmazlarda hak karinesi ve tapu sicili sistemi incelenecektir. Fonksiyon ve organ olarak idare kavramı, hukuk devletinde idarenin yetki ve faaliyetleri, sorumluluğu, denetimi ve idare hukukunun insan unsuru olan kamu görevlileri ve personel hukuku ve Türk idari teşkilatı. (2) Dava açma süresi, cezanın kesinleşmesinden itibaren başlar. Ancak Türk karasuları dışındaki gemilerde verilen cezalarda, dava açma süresi geminin bağlı bulunduğu üsse/limana dönmesiyle başlar. (4) Milli Savunma Bakanlığı veya üst komutanlık disiplin kurulları itirazı yerinde görürse yeni kararı kendisi verir. (3) İtiraz, yetkili üst disiplin amiri tarafından üç iş günü içinde karara bağlanır. İlave inceleme yapılmasının gerekli olduğu durumlarda bu süre bir katına kadar uzatılabilir. (2) Disiplin kurullarında yapılan tahkikatlarda, fiilin disiplin amiri tarafından öğrenilmesinden itibaren altı ay ve her hâlde disiplin cezasını gerektiren fiil ve hâllerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl geçtikten sonra disiplin cezası verilemez.

5326 Sayılı Yasanın bu hükmü ile sokak ve mahalle aralarında dolaşıp çığırtkanlık yaparak mal ve hizmet satmak isteyenlerin çevre sakinlerini rahatsız etmelerini idari para cezasıyla cezalandırma amaçlanmıştır[24]. Ì Her iki halde de; şayet ihlalin insan sağlığının zarar görmesine elverişli olduğunun düşünülmesi durumunda TCK 183. Maddesine göre suç soruşturmasına konu olması nedeniyle kabahatten de işlem yapılamayacağından evrakın, Cumhuriyet Savcılığına gönderilmesi, savcılıkça idari yaptırımsız kovuşturmama kararı verildiğinde veya kamu davası açılıp yaptırımsız olarak beraatle sonuçlandığında önceki ihtimallere göre kabahat yaptırımı uygulanması gerekecektir[22]. Hukuk kuralının en belirgin özelliği, hukuk kuralına uygun davranmayı sağlayan zorlayıcı ve örgütlü bir otorite (Devlet) tarafından uygulanan belli bir müeyyide içermesidir[4]. Hukuk düzenini ihlal eden bazı insan eylemleri, ceza kanunlarında suç olarak nitelendirilir.